Reizen = jezelf verplaatsen van A naar B

English version below

… en dat is nou precies wat het zo leuk maakt. Je leert een land kennen als je naast iemand in de bus zit, en door de bergen gaat en gewoontes en cultuur aan je voorbij ziet trekken. Daarom ff wat ervaringen op een rij.

In Mozambique…

• … van 4 tot 16 uur opgevouwen in 3 verschillende chapa’s zitten met papa en Maarten. Iedere reiziger die ik dat vertel, is jaloers dat ik zo’n stoere vader heb
• … de laatste 2 uur met Maarten, ondersteboven op een vrachtwagen met vis, motorblokken, emmers, kratten cola, kippen en 40 medepassagiers zitten en zorgen dat je er niet afvalt
• … de mooiste treinrit ooit maken en om de 15 min stoppen om weer een nieuw product te kunnen kopen; de rijdende supermarkt
• … voor 2 euro een zeiltocht door een prachtige eilandengroep maken, pure noodzaak, goedkooptse oplossing
• … je afvragen waarom de auto op de motor remt en zijn handrem zo vaak gebruikt in dit 4WD terrein, tja, remmen werken niet
• … leren dat je altijd emergency-food bij je moet hebben aangezien ze in onderontwikkelde delen maar 1x per dag eten en er dus geen ontbijt/lunch/snack-stops zijn en je anders pas om 19 uur voor het eerst kan eten

In Tanzania…

• … nadat ik 1,5 uur van de ene been op de ander heb staan hupsen, biedt een 16-jarig meisje me haar zitplaats aan, met haar baby!
• … was de enige manier om contact te maken met mijn buurman van de masai-stam, samen muziek luisteren. Wat the Kooks allemaal niet los kunnen maken..
• … laden ze zonder problemen de motor van Carl op de dalla-dalla nadat hij een ongeluk heeft gehad
• … heb ik geleerd waarom je op open zee nooit vooraan in een boot moet gaan zitten, doorweekt en verkleumd na 3 uur kwamen we op Mafia Island aan

In Oeganda…

• … komt er van allerlei eten binnen zeilen. Van geit-op-een-stokje tot bananenpannekoekjes, gekookte eieren en geroosterde maiskolven, mmmmm. En iedereen deelt alles, ook al hebben ze zelf zo weinig
• … heb ik de meest dramatische boda-boda rit meegemaakt en besloten zelf te leren rijden, veel beter!
• … ben ik 5x zonder benzine komen te staan, aangezien chaffeurs nogal van de korte termijn investeringen zijn. Inmiddels heb ik geleerd altijd de boda-boda met bidon te nemen
• … en kost een ritje bergop dus 2x zo veel als dezelfde rit bergaf
• … heb ik met Maarten op 1 dag 8 verschillende soorten vervoer gehad om ons van A naar I te verplaatsen

In Rwanda…

• … moet de passagier ineens een helm op, hoewel dit meer een fashion-item is gezien de kwaliteit van de helm
• … krijgt de chauffeur een boete als er te veel mensen in een bus zitten, wat een ruimte, een hele stoel voor mij alleen?!?

In Ethiopie...

• … vinden Ethiopiers het slecht voor de gezondheid om ramen te openen, ook al is de halve bus zichtbaar misselijk van het gebrek aan frisse lucht
• … kan je allerlei obstakels tegenkomen, zoals electriciteitskabels die op de weg liggen, die tillen we wel ff over de bus. Heeft iemand nagedacht wat er gebeurt als de stroom zich weer herstelt?!
• … heb ik geleerd dat alles take-away food is. Toen de bus bijna vertrok en ik net een lekker bord aardappel/chili saus besteld had met brood, heb ik direct mijn eigen bord gepakt zodat we in de bus verder konden smikkelen, tot groot vermaak van de bus
• … zitten links van me twee meisjes chat te kauwen, voor me is een hilarische discussie in een taal die ik niet versta, maar waar wel constant faranji (blanke) in voorkomt. En rechts vraagt iemand of ik als toerist nog vragen heb over zijn land, cultuur of mensen. En dat alles boven de keiharde lokale muziek uit
• … kan je zonder problemen je modderbenen op iemand anders zijn schoot leggen en weer iemand anders zorgt dat je rok niet te veel laat zien
• … heb ik contact gemaakt met een vrouw in burka terwijl we ons samen in een vrachtwagen achter een gordijn verstoppen voor de politie
• … legt de oude dame naast me haar hoofddoek over mijn benen als ik het zichtbaar koud heb. Vervolgens kan ik haar assisteren bij het westerse concept van een pakje drinken met een rietje. Woorden zijn zo’n klein deel van communicatie

En dan nog ff wat praktische tips:

• Ga altijd in een vol volle bus zitten, lege bussen kunnen met gemak 3 uur wachten tot ze vol zitten
• Heb altijd een plastic zakje binnen handbereik, altijd fijn om de misselijkheid die de levensmoeheid van de chauffeur oproept op te kunnen vangen, ook van je buurman!
• De schoudertechniek: bij instappen altijd met je schouders tegen de rugleuning, dat is het breedste deel en bepaalt je ruimte voor de rest van de dag, eenmaal weggegeven, krijg je die niet meer terug
• Ga nooit achterin een bus zitten, de bus kan nog zo comfortabel zijn, maar de weg is dat niet en kan dus achterin voor hoofdletsel zorgen

Nieuwe foto’s staan weer in de Ethiopie map en vertellen een beetje wat ik gedaan heb de afgelopen weken ;-)

English version:

Traveling = moving yourself from A to B

... And that is exactly what makes it so great. You get to know a country if you're next to someone on the bus, and moving through the mountains and seeing traditions and culture pass you. Therefore some experiences below.

In Mozambique ...
• ... from 4am to 4pm sitting upside down in three different chapa's with dad and Maarten. Any traveler who I tell this, is jealous that I have such a brave dad
• ... the last two hours with Maarten, upside down on a fish truck, engine blocks, buckets, crates cola, chicken and 40 passengers and make sure not to fall off
• ... the best train ride ever, and every 15 minutes stop to buy a new product, the mobile supermarket
• ... 2 euros for a sailing cruise through a beautiful island group, pure necessity, cheapness solution
• ... you wonder why the car brakes on the engine and hand brake is used so often in this 4WD terrain, well, brakes do not work
• ... learn that you always need emergency food, as they eat only once per day in rural areas and have no breakfast / lunch / snack stops so the first food possibility can easily occur at 7pm only

In Tanzania ...
• … after shifting my weight from one foot to another for 1,5 hours a 16-year-old girl offers me her seat, with her baby!
• ... was the only way to make contact with my neighbor from the Masai tribe, listening to music together. Unbelievable what the Kooks can do..
• ... they load the motorbike on the dalla-dalla without any problems after Carl had an accident
• ... I learned why you never take the front seat on open sea, soaked and chilled after 3 hours we arrived at Mafia Island

In Uganda ...
• ... there is all kinds of food coming into the bus. Goat-on-a-stick, banana pancakes, boiled eggs and roasted corn, mmmmm. And everyone shares everything, even though they have so little
• ... I had the most dramatic boda-boda ride experience and decided to learn to drive myself, much better!
• … did we run out of fuel 5x, as chaffeurs think in short-term investments. Meanwhile I have learned to take the boda-boda with a bottle of spare fuel
• ... and therefore an uphill ride costs twice as much the same ride downhill
• ... Maarten and I have used 8 different types of transport on one day in order to move from A to I

In Rwanda ...
• ... suddenly the passenger must wear a helmet, although its is more of a fashion item, given the quality of the helmet
• ... the driver receives a fine if too many people in a bus, what a space, a whole seat to myself?!?

In Ethiopia ...
• ... local people think it is bad for your health to open windows, even though half of the passengers is visibly sick of the lack of fresh air
• ... you can encounter many obstacles, such as electricity cables on the road, which are easlily pulled over the bus. Has anyone considered what happens when the power recovers?!
• ... I have learned that all food is take-away food. When the bus left and I just ordered a nice plate potato / chili sauce with bread, I immediately took out my own plate so we could finish it in the bus, much to the amusement of the bus
• ... to my left are two girls chewing chat, in front of me is a hilarious discussion in a language I do not understand, but where there is constant faranji (white person) in their description. And to my right someone asks if I have any questions about his country, culture or people. And all of this with loud local music on the background
• ... you can easily put muddy legs on someone else's lap and somebody else makes sure your skirt is not showing too much
• ... I made contact with a woman in a burka as we were hiding behind a curtain together in a truck to hide from the police
• ... the old lady next to me puts her scarf on my legs when I’m visibly cold. Then I can assist her with the Western concept of a packet of drink with a straw. Words are such a small part of communication

And some practical advice:
• Always choose a crowded bus, empty busses can easily wait 3 hours to fill up before they leave
• Always have a plastic bag within reach, always nice to catch the nausea caused by the suicidal driver, even from your neighbor!
• The shoulder technique: while boarding always put your shoulders against the seat, which is the widest part and determines your room for the rest of the day, once given away, you will not get it back
• Never take the backseat in a bus, the bus can be very comfortable, but the road is not and can create head injury care

New pics are in the Ethiopia folder and tell you what I’ve been up to the last few weeks ;-)